Unieke bronzen speerpunt van Witharen weer terug in Ommen

Naast het bronzen zwaard van de Ommerschans bestaat er ook een bronzen speerpunt die jaren geleden gevonden is in het Ommerveld, een open vlakte,  tussen Witharen en de Ommerschans. De speerpunt uit de Midden-Bronstijd, ca. 1500 v. Chr., is de enige in zijn soort in Noord-Nederland.

Het kostbare bronzen artefact bevond zich in 2017 in een ladekast van de Museumfabriek in Enschede. Omdat de speerpunt voor bezoekers niet zichtbaar was, nam Bemboom enige tijd geleden contact op met het museum in Enschede. Men kwam overeen dat de speerpunt thuishoorde in de collectie van het Historisch Museum in Ommen.

De speerpunt is van het type Tréboul, een Bretons fabricaat. De speerpunt met een lengte van 22,5 cm heeft een fraaie, bruine veen-patina. Net als het zwaard van de Ommerschans zou het mogelijk een veenoffer of votiefoffer kunnen zijn. De zeldzame speerpunt van brons is gelukkig in Nederland bewaard gebleven.

Brons is een legering van tin en koper. Deze grondstoffen zijn in Nederland niet aanwezig. Bijna alle voorwerpen van brons zijn in Nederland geïmporteerd en meestal door ruilhandel verkregen. Brons verving gedurende de bronstijd geleidelijk vuursteen als belangrijkste materiaal voor gereedschap, wapens en sieraden. Vanaf 1.900 v. Chr. werd brons langzaam algemener in de Lage Landen. Steeds meer soorten metalen voorwerpen kwamen in gebruik. De kennis voor het bewerken van metalen inclusief brons ontstond in het Midden-Oosten. Daar werd brons sinds ca. 3.000 v. Chr. gebruikt. Deze kennis heeft zich langzaamaan door Europa verspreid. Na de bronstijd volgde in 800 v. Chr. de ijzertijd,  IJzer is een metaalsoort dat harder was dan brons en daarom beter te bewerken.

Naast de handelswegen over water kent men in Ommen ook de Hessenwegen van oost naar west. Veel minder bekend is de oude handelsroute van 4.000 jaar geleden door het veen. Vanuit Ommen trok men over de zandrug van Witharen naar het noorden van ons land. In de prehistorie was de doorwaadbare plek in de Vecht bij Ommen het knooppunt van wegen over land en water. De bronzen speerpunt van Witharen komt in het Historisch Museum Ommen mooi tot zijn recht in een eigen vitrine, tegenover het bronzen zwaard van Ommerschans, aldus Bemboom.